Cơ xương khớp là hệ thống quan trọng giúp con người duy trì khả năng vận động và thực hiện các hoạt động hàng ngày. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, hệ thống này có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe, biểu hiện qua các bệnh lý cơ xương khớp. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các bệnh lý cơ xương khớp phổ biến và triệu chứng của chúng.

1. Viêm khớp dạng thấp

1.1. Nguyên nhân

Bệnh viêm khớp dạng thấp là một rối loạn tự miễn dịch, nơi hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các mô khớp, gây viêm và đau. Khác với thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp ảnh hưởng đến lớp lót của khớp, gây ra sưng đau và có thể dẫn đến xói mòn xương và biến dạng khớp.

Viêm khớp dạng thấp là bệnh tự miễn, trong khi thoái hóa khớp thường liên quan đến quá trình lão hóa.

1.2. Triệu chứng

Viêm khớp dạng thấp

• Đau, sưng, và cứng khớp, thường xảy ra ở cả hai bên của cơ thể.
• Triệu chứng thường rõ rệt nhất vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi yên lâu.
• Cảm giác mệt mỏi, giảm cân không giải thích được và sốt nhẹ.

Thoái hóa khớp

• Đau khớp tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi.
• Cứng khớp, đặc biệt sau khi ngồi yên hoặc thức dậy.
• Sưng và cảm giác căng ở khớp.

2. Loãng xương

2.1. Nguyên nhân

Loãng xương là tình trạng xương trở nên yếu và dễ gãy. Nguyên nhân chính là sự mất cân đối giữa quá trình phá hủy và tái tạo xương.

Yếu tố nguy cơ bao gồm tuổi tác, giới tính (phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ cao hơn), và lối sống.

2.2. Triệu chứng

– Thường không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi xảy ra gãy xương.

– Đau xương, đặc biệt là ở lưng hoặc hông.

– Giảm chiều cao theo thời gian.

– Tư thế cúi về phía trước hoặc gù lưng.

3. Thoát vị đĩa đệm

3.1. Nguyên nhân

Bệnh đĩa đệm xảy ra khi đĩa đệm giữa các xương sống bị tổn thương.

Nguyên nhân bao gồm chấn thương, lão hóa, và hoạt động cơ thể không đúng cách.

3.2. Triệu chứng

– Đau cổ hoặc lưng, có thể lan ra tay hoặc chân.

– Đau tăng lên khi ngồi, đứng, cúi, hoặc nâng vật nặng.

– Cảm giác tê, yếu, hoặc châm chích ở cánh tay, chân, ngón tay, hoặc ngón chân.

– Trong một số trường hợp, có thể gây khó khăn trong việc đi lại.

4. Bệnh Gout

4.1. Nguyên nhân

Gout là một dạng viêm khớp do sự tích tụ của uric acid trong máu.

Nguyên nhân bao gồm chế độ ăn giàu purine, thừa cân, và tiêu thụ rượu bia.

4.2. Triệu chứng

– Đau nhức dữ dội ở khớp, thường bắt đầu ở ngón chân cái.

– Khớp bị ảnh hưởng sưng, đỏ, và nóng, thường rất nhạy cảm đối với chạm nhẹ.

– Cơn đau có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần.

– Sau cơn đau, các triệu chứng thường giảm và khớp trở lại bình thường cho đến lần tái phát tiếp theo.

5. Thoái hóa khớp

5.1. Nguyên nhân

Thoái hóa khớp là tình trạng thoái hóa tự nhiên của sụn khớp, lớp mô mềm giữa các khớp giúp giảm ma sát và tạo độ trơn tru cho chuyển động khớp. Khi sụn bị mòn, xương dưới sụn có thể bị tổn thương, gây đau, sưng và hạn chế chuyển động.

Nguyên nhân có thể do:

– Tuổi tác: Rủi ro tăng lên theo tuổi tác do sụn tự nhiên mòn mỏng và yếu đi.

– Chấn thương khớp: Chấn thương trước đó như rách dây chằng, tổn thương meniscus, hoặc gãy xương có thể tăng nguy cơ thoái hóa khớp.

– Gen di truyền: Có những yếu tố di truyền khiến một số người dễ bị thoái hóa khớp hơn.

– Thừa cân và béo phì: Gây áp lực lớn lên các khớp chịu trọng, như khớp gối và hông.

– Yếu tố ngoại cảnh: Công việc đòi hỏi hoạt động lặp đi lặp lại hoặc chịu lực nặng có thể tăng nguy cơ thoái hóa khớp.

5.2. Triệu chứng

– Đau khớp: Đau tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi.

– Cứng khớp: Cảm giác cứng khớp, đặc biệt sau khi ngồi yên hoặc thức dậy.

– Sưng và cảm giác căng: Do viêm mô mềm xung quanh khớp.

– Giảm khả năng chuyển động: Khớp có thể không còn linh hoạt như trước.

6. Đau thần kinh tọa

6.1. Nguyên nhân

Đau thần kinh tọa là tình trạng đau lan dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, bắt đầu từ lưng dưới, qua mông, và xuống chân. Thần kinh tọa là dây thần kinh lớn nhất trong cơ thể, và tình trạng đau thường xảy ra khi dây thần kinh này bị chèn ép hoặc kích thích.

Nguyên nhân có thể do:

– Thoát vị đĩa đệm: Là nguyên nhân phổ biến nhất khi đĩa đệm cột sống bị trượt ra khỏi vị trí và chèn ép lên dây thần kinh.

– Hẹp kênh cột sống: Tình trạng này xảy ra khi không gian trong cột sống bị thu hẹp, gây áp lực lên dây thần kinh.

– Tổn thương hoặc chấn thương: Chấn thương trực tiếp lên cột sống có thể gây ra tình trạng đau thần kinh tọa.

6.2. Triệu chứng

– Đau: Cảm giác đau có thể từ nhẹ đến dữ dội, thường mô tả là đau nhức, bắn, châm chích, hoặc tê rần.

– Đau lan tỏa: Đau thường lan từ lưng dưới xuống mông và sau một hoặc cả hai chân.

– Cảm giác tê hoặc yếu: Có thể cảm thấy tê hoặc yếu ở chân hoặc bàn chân bên bị ảnh hưởng.

– Khó khăn khi di chuyển: Đau có thể trở nên tồi tệ hơn khi ho, hắt hơi, hoặc ngồi lâu.

7. Kết luận

Bệnh lý cơ xương khớp có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống và khả năng vận động. Việc hiểu biết về các bệnh lý này, nguyên nhân và triệu chứng giúp mọi người có thêm thông tin để phòng ngừa và đối phó hiệu quả. Sự phối hợp chặt chẽ với bác sĩ và thực hiện lối sống lành mạnh là chìa khóa quan trọng để giữ gìn sức khỏe cơ xương khớp.