20% người mắc bệnh động mạch ngoại biên nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim, nặng hơn là đột quỵ và có thể gây tử vong. Theo nghiên cứu, trong trường hợp nặng nhất, bệnh nhân bị bệnh động mạch ngoại biên có nguy cơ đột quỵ cao gấp 4 lần bình thường.

1. Bệnh động mạch ngoại biên là gì?

1.1. Khái niệm về bệnh động mạch ngoại biên

Bệnh động mạch ngoại biên dùng để chỉ các bệnh của hệ động mạch. Các động mạch này bao gồm các hệ động mạch xa trung tâm như: Động mạch chi dưới, chi trên, động mạch thận, động mạch cảnh.

Bệnh động mạch ngoại biên được đề cập đến như hẹp, tắc không hoàn toàn, tắc hoàn toàn hoặc phình một hay nhiều đoạn động mạch gây các triệu chứng thiếu máu tại chi hoặc cơ quan. Biểu hiện chủ yếu là các triệu chứng đi cách hồi, đau, tím, hoại tử với các tính chất khác nhau. Nếu bệnh không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến thiếu máu mô cơ quan phía sau mạch máu gây hoại tử đầu chi, thậm chí phải cắt cụt chi hoặc tháo khớp hoặc các cơ quan liên quan.

1.2. Nguyên nhân gây ra bệnh động mạch ngoại biên

Nguyên nhân thường gặp của bệnh động mạch ngoại biên là do xơ vữa động mạch, mỡ tích tụ trong lòng mạch máu gây ra tình trạng tắc hẹp động mạch. Những người tuổi cao, nam giới nghiện hút thuốc lá, bệnh nhân mắc các bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu và béo phì là những đối tượng dễ mắc bệnh này nhất.

1.3. Dấu hiệu nhận biết bệnh động mạch ngoại biên

Khi mắc bệnh động mạch ngoại biên, chân của bệnh nhân không được cung cấp đủ lượng máu cần thiết để vận động, dẫn đến triệu chứng đau chân khi đi lại, hay còn gọi là chứng khập khiễng cách hồi. Vị trí đau thường gặp nhất là ở bắp chân. Triệu chứng này sẽ biến mất khi bệnh nhân nghỉ ngơi trong thời gian vài phút.

Trong trường hợp nặng hơn, bệnh nhân có thể bị đau chân khi nghỉ, loét chân hay nguy hiểm nhất là hoại tử ngón chân, bàn chân. Do đó, khi có một trong các biểu hiện kể trên, người bệnh nên đi khám ngay để có thể được cứu chữa kịp thời, giảm được nguy cơ cắt cụt chân và các biến cố về tim mạch như nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

2. Mối liên hệ giữa bệnh động mạch ngoại biên và đột quỵ

Bệnh động mạch ngoại biên và đột quỵ não có mối liên hệ khá mật thiết. Kết quả nghiên cứu cho thấy 25% người mắc bệnh động mạch ngoại biên có nguy cơ bị hẹp động mạch cảnh không triệu chứng cao hơn 70% người bệnh có triệu chứng kèm theo. Tỷ lệ người mắc bệnh động mạch ngoại biên bị bệnh mạch máu não đồng thời cũng cao gấp 3-4 lần so với người không bị bệnh động mạch ngoại biên.

Tỷ lệ đột quỵ ở người mắc bệnh động mạch ngoại biên dao động từ 2-5%. Các yếu tố làm tăng nguy cơ đột quỵ ở bệnh động mạch ngoại biên là tuổi cao, tăng huyết áp, đái tháo đường, rung nhĩ.

Để ngăn ngừa đột quỵ ở bệnh nhân mắc bệnh động mạch ngoại biên, cần phải hướng dẫn người bệnh bỏ thuốc lá, tập vận động và giảm cân khi bị tình trạng béo phì. Bên cạnh đó, điều trị các yếu tố nguy cơ của xơ vữa động mạch cũng đóng vai trò rất quan trọng.

Biết được điều đó, người bệnh cần được điều trị hiệu quả tình trạng tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn chuyển hoá mỡ máu và sử dụng thuốc chống huyết khối hợp lý để góp phần làm giảm nguy cơ đột quỵ trên nhóm bệnh nhân này.