Cơn thiếu máu não thoáng qua có triệu chứng tương tự đột quỵ nhưng thường không kéo dài quá 24 giờ. Người bệnh có thể sẽ khó phân biệt được triệu chứng thiếu máu não thoáng qua và triệu chứng của đột quỵ não. Vậy dấu hiệu nhận biết một người bị thiếu máu não thoáng qua là gì?

1. Thế nào là cơn thiếu máu não thoáng qua?

Cơn thiếu máu não thoáng qua (tên tiếng anh: transient ischemic attack – TIA), còn được gọi là cơn đột quỵ nhỏ, là tình trạng gián đoạn quá trình cung cấp máu lên não tạm thời và không gây tổn thương não vĩnh viễn hoặc nhồi máu não cấp tính. Triệu chứng cơn thiếu máu não thoáng qua thường xuất hiện và biến mất sau đó nên người bệnh có thể chủ quan, không đến bệnh viện thăm khám kịp thời.

Tuy nhiên, cơn thiếu máu não thoáng qua được xem là một trong những cảnh báo đột quỵ sắp xảy ra. Đặc biệt, đối với những người từng bị đột quỵ, cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua có thể là dấu hiệu cảnh báo tái đột quỵ trong tương lai gần. Thống kê về số trường hợp bị đột quỵ thiếu máu cục bộ hàng năm cho thấy, có khoảng 40% trường hợp đã từng bị thiếu máu não thoáng qua trước đó.

Theo Hiệp hội Đột quỵ Thế giới, khoảng 1/3 người bị đột quỵ đã từng trải qua cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, trong số đó có khoảng 12% trường hợp đã tử vong chỉ trong vòng 1 năm. Tỷ lệ đột quỵ ở những người từng bị thiếu máu não thoáng qua cụ thể như sau:

• Tỷ lệ xảy ra đột quỵ sau 7 ngày là 11%.
• Tỷ lệ xảy ra đột quỵ trong vòng 90 ngày là 9% – 17%.
• Tỷ lệ xảy ra đột quỵ trong 5 năm tiếp theo là 24% – 29%

2. Dấu hiệu cảnh báo cơn thiếu máu não thoáng qua

Thông thường, các triệu chứng của cơn thiếu máu não thoáng qua chỉ kéo dài trong vài phút. Đa phần các dấu hiệu này sẽ biến mất trong vòng 1 giờ đồng hồ, dù hiếm gặp nhưng đôi khi chúng có thể kéo dài đến 24 giờ.

Các triệu chứng thiếu máu não thoáng qua có thể khởi phát một cách đột ngột, bao gồm các biểu hiện phổ biến sau đây:

• Nói khó nghe lắp bắp, không thể nói hoàn chỉnh 1 câu dài.
• Nhìn đôi, nhìn mờ, mất thị lực một bên hoặc cả 2 mắt.
• Mất thăng bằng và chóng mặt.
• Yếu liệt một bên cơ thể.
• Một bên mặt bị méo rõ rệt so với bên mặt còn lại.

Một người có thể xuất hiện nhiều cơn thiếu máu não thoáng qua, đồng thời các triệu chứng tái phát sẽ giống hoặc khác nhau tùy vào khu vực não bị ảnh hưởng. Nếu chỉ dựa vào biểu hiện của bệnh rất khó có thể phân biệt được người bệnh đang mắc phải cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua hay đột quỵ não. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo rằng khi có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ bị thiếu máu não thoáng qua, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện gần nhất để được thăm khám kịp thời.

3. Lưu ý để phòng tránh cơn thiếu máu não thoáng qua

3.1. Kiểm soát bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường là nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng thiếu máu não thoáng qua và nguy cơ đột quỵ. Người mắc bệnh tiểu đường cần sớm điều trị bệnh, kiểm soát tốt lượng đường và cholesterol trong máu để có thể phòng tránh tình trạng thiếu máu não thoáng qua hiệu quả.

3.2. Duy trì thói quen tập thể dục

Một người trưởng thành cần tập thể dục ở cường độ trung bình trong tối thiểu 15 đến 30 phút mỗi tuần hoặc cường độ cao trong tối thiểu 75 đến 150 phút mỗi tuần. Điều này sẽ giúp tăng cường sức đề kháng và sự dẻo dai cho cơ thể từ đó phòng tránh được nhiều bệnh lý nguy hiểm, trong đó có tình trạng thiếu máu não thoáng qua.

3.3. Chế độ ăn uống lành mạnh

Không chỉ người bị thiếu máu não thoáng qua, bất kỳ ai cũng cần xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh để bảo vệ sức khỏe, cụ thể: hạn chế mỡ động vật, bia rượu, thức ăn nhanh, đồ uống có gas, bánh kẹo ngọt, tránh nạp quá nhiều muối vào cơ thể, tăng cường ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống nhiều nước lọc mỗi ngày,…

3.4. Duy trì cân nặng khỏe mạnh

Thừa cân béo phì (chỉ số BMI > 30) sẽ góp phần hình thành các bệnh lý có nguy cơ gây ra cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, chẳng hạn như: tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường,… Người thừa cân cần giảm cân khoa học với chế độ ăn kiêng và duy trì việc tập thể dục mỗi ngày để duy trì huyết áp ổn định và lượng cholesterol trong máu đạt mức bình thường (chỉ số Cholesterol toàn phần <200 mg/dL (5,1 mmol/L).

3.5. Không lạm dụng thuốc

Lạm dụng thuốc sẽ có tác động làm tăng nguy cơ bị cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua và đột quỵ. Vì vậy, mọi người chỉ được dùng thuốc khi có chỉ định từ bác sĩ.

4. Kết luận

Hiện nay mọi người có thể chủ động phòng tránh cơn thiếu máu não thoáng qua bằng cách thăm khám sức khỏe và tầm soát đột quỵ định kỳ tại Phòng khám Đa khoa Sakura. Tầm soát đột quỵ được cho là phương án hiệu quả được áp dụng rộng rãi để ngăn ngừa cũng như phát hiện sớm cơn thiếu máu não thoáng qua nói riêng và bệnh lý đột quỵ nói chung.