Trong nhiều năm qua, câu cảnh báo “đừng tắm khuya kẻo đột quỵ” vẫn thường xuyên xuất hiện trong đời sống hằng ngày và trên mạng xã hội. Tuy nhiên, liệu điều này có cơ sở khoa học hay chỉ là lời đồn truyền miệng? Cùng tìm hiểu rõ thực hư câu chuyện này qua góc nhìn y học.

1. Đột quỵ là gì và vì sao lại nguy hiểm?

Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là tình trạng dòng máu lên não bị gián đoạn do tắc nghẽn (nhồi máu não) hoặc vỡ mạch máu (xuất huyết não). Khi máu không đến được não, tế bào thần kinh nhanh chóng bị tổn thương và chết, gây ra hậu quả nghiêm trọng, có thể dẫn đến tử vong hoặc di chứng lâu dài.

Đột quỵ không chỉ xảy ra với người lớn tuổi hay có bệnh nền như tăng huyết áp, tiểu đường. Hiện nay, tỷ lệ người trẻ bị đột quỵ đang ngày càng tăng – do căng thẳng, thức khuya, hút thuốc, lười vận động, rối loạn chuyển hóa…

2. Tắm khuya có gây đột quỵ không?

Tắm khuya không trực tiếp gây ra đột quỵ, nhưng có thể là yếu tố khởi phát một cơn đột quỵ ở những người đã có nguy cơ từ trước.

Khi bạn tắm vào đêm muộn, đặc biệt là bằng nước lạnh, cơ thể đang chuyển từ trạng thái nghỉ sang trạng thái bị kích thích đột ngột:

• Mạch máu bị co lại nhanh chóng.
• Huyết áp có thể tăng vọt hoặc dao động bất thường.
• Nhiệt độ cơ thể thay đổi đột ngột khiến hệ tim mạch bị “choáng”.

Đối với người cao tuổi, có bệnh nền tim mạch, huyết áp, những thay đổi này dễ gây rối loạn tuần hoàn não, co mạch não, tăng nguy cơ đột quỵ. Ngay cả ở người trẻ, nếu đang trong trạng thái mệt mỏi, thiếu ngủ, uống rượu bia… thì tắm muộn và tắm nước lạnh có thể là giọt nước tràn ly.

3. Các thời điểm tắm dễ gây nguy hiểm nhất

• Tắm ngay sau khi vận động mạnh: Cơ thể chưa kịp hạ nhiệt, nhịp tim còn cao. Tắm ngay có thể gây choáng, rối loạn nhịp tim.
• Tắm khuya sau 22h: Nhịp sinh học đang dần chuyển sang nghỉ ngơi. Việc tiếp xúc với nước lạnh có thể làm co mạch, tăng huyết áp.
• Tắm lúc đói hoặc quá no: Khi đó, tuần hoàn máu tập trung ở hệ tiêu hóa. Tắm sẽ làm phân bố máu bị rối loạn.

4. Các triệu chứng cảnh báo sớm đột quỵ

Nếu sau khi tắm bạn (hoặc người thân) có những dấu hiệu sau, hãy cảnh giác:

• Đột ngột yếu liệt một bên mặt, tay hoặc chân.
• Nói ngọng, khó hiểu lời.
• Đau đầu dữ dội, chóng mặt, mất thăng bằng.
• Nhìn mờ, nhìn đôi.
• Lơ mơ, mất ý thức thoáng qua.

Cần đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức – thời gian vàng để can thiệp đột quỵ là trong vòng 4,5 tiếng đầu tiên.

5. Tắm đêm thế nào cho an toàn?

Nếu bắt buộc phải tắm muộn, bạn cần lưu ý:

• Dùng nước ấm (35–40°C) thay vì nước lạnh.
• Tắm nhanh, không ngâm lâu – dưới 10 phút là tốt nhất.
• Làm ấm cơ thể trước khi tắm, đặc biệt là tay chân, ngực.
• Không xối nước lạnh trực tiếp lên đầu hoặc ngực.
• Tắm nơi kín gió, tránh bị lạnh đột ngột.
• Không tắm khi cơ thể đang quá mệt, đói, hoặc sau khi uống rượu bia.

6. Kết luận: Có nên tắm khuya?

Tắm khuya không phải là nguyên nhân trực tiếp gây đột quỵ, nhưng có thể là yếu tố nguy cơ hoặc chất xúc tác ở những người có nền tảng sức khỏe yếu, nhất là trong điều kiện môi trường lạnh hoặc cơ thể suy nhược. Vì vậy:

• Người lớn tuổi, người có bệnh tim mạch, huyết áp cao nên tránh tắm sau 21h.
• Người trẻ nên duy trì thói quen tắm trước 21h để đảm bảo giấc ngủ và sức khỏe tim mạch.
• Đặc biệt, khi có các dấu hiệu bất thường sau tắm, không nên chủ quan.

Phòng khám Nhật Bản Sakura khuyến nghị bạn:

Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện các yếu tố nguy cơ đột quỵ từ sớm.

Thực hiện các tầm soát chuyên sâu như MRI mạch máu não, kiểm tra mỡ máu, huyết áp, đường huyết…

Tư vấn lối sống phù hợp nếu bạn thường xuyên phải sinh hoạt ban đêm.

Đột quỵ không chừa một ai – nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu bạn hiểu rõ và chủ động bảo vệ bản thân.