ĂN QUÁ MẶN ẢNH HƯỞNG RA SAO ĐẾN HUYẾT ÁP VÀ THẬN?
Trong bữa ăn hàng ngày, muối (natri clorua) là gia vị quen thuộc giúp món ăn thêm đậm đà, ngon miệng. Tuy nhiên, thói quen ăn mặn – tức tiêu thụ muối nhiều hơn mức khuyến nghị – lại tiềm ẩn những nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt là huyết áp và thận. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo, một người trưởng thành chỉ nên tiêu thụ dưới 5g muối/ngày (tương đương 1 thìa cà phê). Thế nhưng, ở nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam, lượng muối trung bình mà người dân sử dụng cao gấp 2 – 3 lần so với mức khuyến nghị.
Vậy ăn quá mặn ảnh hưởng thế nào đến huyết áp và thận? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết.
Ăn mặn và huyết áp – Mối liên hệ nguy hiểm
Muối chứa natri, một chất có vai trò cân bằng dịch trong cơ thể. Nhưng khi nạp quá nhiều natri, cơ thể sẽ giữ lại nhiều nước hơn để hòa tan và cân bằng lượng natri dư thừa. Hệ quả là thể tích máu tăng, làm áp lực lên thành động mạch cao hơn, dẫn đến tăng huyết áp.
Nhiều nghiên cứu cho thấy:
Người ăn nhiều muối có nguy cơ cao bị tăng huyết áp so với người ăn nhạt.
Tăng huyết áp kéo dài sẽ gây tổn thương mạch máu, làm tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim.
Người có sẵn bệnh cao huyết áp nếu tiếp tục ăn mặn sẽ khó kiểm soát huyết áp, dễ gặp biến chứng nguy hiểm.
Nói cách khác, ăn mặn chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm tăng tỷ lệ bệnh tim mạch và đột quỵ – nguyên nhân tử vong cao nhất hiện nay.
Ăn mặn và thận – Gánh nặng âm thầm
Thận là cơ quan chịu trách nhiệm lọc máu, loại bỏ chất thải và cân bằng dịch – điện giải trong cơ thể. Khi ăn nhiều muối, thận phải làm việc nhiều hơn để đào thải natri dư thừa. Lâu ngày, điều này dẫn đến:
Tổn thương cầu thận
Lượng muối cao làm tăng áp lực lọc cầu thận, gây xơ hóa, suy giảm chức năng lọc máu.
Nguy cơ sỏi thận
Natri dư thừa làm tăng bài tiết canxi qua nước tiểu, dễ hình thành tinh thể và sỏi thận.
Suy thận mạn tính
Tăng huyết áp do ăn mặn kéo dài sẽ gây hư hại mạch máu nhỏ trong thận, khiến chức năng thận suy yếu dần, dẫn tới bệnh thận mạn hoặc thậm chí suy thận giai đoạn cuối cần lọc máu.
Thực tế cho thấy, chế độ ăn nhiều muối là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây bệnh thận mạn – căn bệnh đang gia tăng nhanh chóng và ảnh hưởng đến chất lượng sống của hàng triệu người.
Những tác hại khác của ăn quá mặn
Ngoài tăng huyết áp và tổn thương thận, ăn nhiều muối còn gây ra nhiều hệ lụy sức khỏe khác như:
- Tăng nguy cơ loãng xương: do làm mất canxi qua đường tiểu.
- Tăng nguy cơ ung thư dạ dày: vì muối kích thích niêm mạc dạ dày và thúc đẩy vi khuẩn HP phát triển.
- Gây phù nề, mặt tròn, chân tay sưng do giữ nước.
Làm thế nào để giảm muối trong khẩu phần ăn?
Để bảo vệ sức khỏe tim mạch và thận, mỗi người cần chủ động điều chỉnh thói quen ăn uống theo hướng ăn nhạt. Một số cách hữu ích gồm:
- Giảm lượng muối khi nấu ăn
- Nêm nhạt hơn bình thường, tập cho khẩu vị quen dần.
- Hạn chế dùng bột canh, nước mắm, nước tương quá nhiều.
- Tránh thực phẩm chế biến sẵn
Xúc xích, thịt nguội, mì ăn liền, đồ hộp chứa lượng muối rất cao.
Thay vào đó, nên chọn thực phẩm tươi sống.
Tăng cường rau xanh và hoa quả
Giúp bổ sung kali – chất đối kháng với natri, có tác dụng hạ huyết áp.
Đọc nhãn dinh dưỡng trước khi mua thực phẩm
Chọn sản phẩm có ghi “ít natri” hoặc “không thêm muối”.
Thay đổi thói quen ăn uống ngoài hàng quán
Yêu cầu giảm bớt gia vị khi gọi món.
Hạn chế các món muối chua, mắm, dưa cà.
Kết luận
Ăn mặn có thể làm món ăn ngon miệng hơn nhưng lại là “sát thủ thầm lặng” đối với sức khỏe. Lượng muối dư thừa không chỉ làm tăng huyết áp, mà còn gây tổn thương thận, dẫn đến nhiều bệnh mạn tính nguy hiểm.
Vì vậy, hãy thay đổi thói quen ăn uống từ hôm nay: giảm muối trong mỗi bữa ăn, hạn chế đồ chế biến sẵn, tăng cường rau quả và khám sức khỏe định kỳ để theo dõi huyết áp cũng như chức năng thận. Một chế độ ăn nhạt không chỉ giúp bảo vệ trái tim, thận mà còn mang lại một cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai lâu dài.