Bệnh viện Bạch Mai là cơ sở y tế tuyến cuối, một trong những trung tâm điều trị đột quỵ lớn nhất cả nước, chủ yếu chữa các bệnh nhân nặng.
Hôm 29/3, PGS.TS. Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, nói trong tuần trước, nơi này tiếp nhận 6 trường hợp dưới 45 tuổi bị đột quỵ nhập viện trong một đêm, nhiều nhất trong vài năm trở lại đây.
Đơn cử, bệnh nhân nữ 32 tuổi, ở Hưng Yên, được đưa đến khi liệt nửa người trái hoàn toàn, nói ngọng. Chị được chẩn đoán nhồi máu não cấp do tắc động mạch cảnh giờ thứ nhất. Động mạch cảnh đưa máu giàu oxy đến các cơ quan và mô ở đầu cổ, bao gồm cả não.
Chỉ trong 35 phút kể từ khi nhập viện, bệnh nhân được dùng thuốc tiêu huyết khối, sau đó chị hết nói khó, còn yếu nhẹ nửa người phải, tiếp tục theo dõi.
Vừa kết thúc ca bệnh trên, các bác sĩ tiếp nhận một bệnh nhân nam 32 tuổi. Khi đang chơi cầu lông cùng bạn, anh đột ngột liệt nửa người trái, khó nói. Bệnh nhân được chẩn đoán nhồi máu não cấp giờ thứ nhất do tắc động mạch não giữa phải, được chỉ định dùng thuốc tiêu huyết khối đồng thời tái thông mạch máu. Nhờ đến viện sớm và được điều trị tái tưới máu tích cực bằng hai cách trên, bệnh nhân hồi phục gần như hoàn toàn.
Không may mắn như hai trường hợp trên, người phụ nữ 40 tuổi được chuyển từ tuyến dưới lên trong tình trạng hôn mê sâu, thở máy. Chị có tiền sử tăng huyết áp nhưng không dùng thuốc, khi đang làm việc ca đêm thì đột ngột đau đầu rồi rơi vào hôn mê. Người bệnh được chẩn đoán chảy máu đồi thị phải – cuống não với thể tích máu tụ 60 ml. Với lâm sàng hôn mê sâu, vị trí chảy máu nguy hiểm, tiên lượng bệnh nhân rất nặng, nguy cơ tử vong cao.
Theo PGS Tôn, số bệnh nhân đột quỵ vào Trung tâm tăng qua các năm. Năm 2023, các bác sĩ tiếp nhận 13.228 người, tăng hơn 2.000 ca so với năm trước đó, khoảng 8% là người trẻ. Khoảng 20% bệnh nhân đến viện sớm, tăng so với trước nhưng vẫn rất thấp so với thế giới.
“Khi bệnh nhân đến viện sớm, được sử dụng tiêu huyết khối qua đường tĩnh mạch, hoặc dùng dụng cụ lấy huyết khối đường động mạch, nhanh hồi phục. Song, không ít các ca bệnh đến muộn khiến việc điều trị khó khăn, để lại nhiều di chứng”, bác sĩ Tôn nói.
Đột quỵ não gồm hai dạng là nhồi máu não và xuất huyết não. Hầu hết đột quỵ ở người trẻ liên quan đến yếu tố nguy cơ, như tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa, bệnh lý tim mạch, lối sống không lành mạnh như lạm dụng thuốc, rượu bia, ít vận động thể lực… Đột quỵ ở người trẻ còn do những bất thường bẩm sinh như dị dạng mạch máu não vốn có từ bé, đến thời điểm các phình mạch đủ lớn gây ra vỡ.
Theo Hội Đột quỵ thế giới 2022, mỗi năm thế giới có hơn 12,2 triệu ca đột quỵ não mới, trong đó hơn 16% xảy ra ở người 15-49 tuổi. Trong 6,5 triệu ca tử vong do đột quỵ, người trẻ chiếm hơn 6%. “Con số này gây đáng báo động, vì nhóm người trẻ tuổi là lực lượng lao động chính của mỗi gia đình và xã hội”, bác sĩ Tôn nhận định.
Còn Bộ Y tế thống kê Việt Nam mỗi năm có khoảng 200.00 người đột quỵ, tỷ lệ tử vong khoảng 40%. Đặc biệt, số người trẻ bị đột quỵ đang có xu hướng tăng. Người trẻ và người trung niên chiếm khoảng 30% tổng ca đột quỵ. Theo thống kê tại các bệnh viện, tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi trung bình tăng khoảng 2% mỗi năm, trong đó số nam giới nhiều gấp 4 lần nữ.
Phó giáo sư PGS.TS. Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, cho biết người bệnh đột quỵ cần được điều trị nhanh chóng tối đa, bao gồm chẩn đoán và xử trí cấp cứu, đặc biệt là tiêu huyết khối trong 4-5 giờ đầu. Đồng thời, bệnh nhân cần được điều trị phối hợp các chuyên khoa như chẩn đoán hình ảnh để can thiệp nội mạch lấy huyết khối cấp cứu, phẫu thuật thần kinh cấp cứu cho người chảy máu não, chảy máu dưới nhện, nhồi máu diện rộng.
“Bạch Mai là đa chuyên khoa tuyến cuối của miền Bắc. Bệnh nhân đến viện khi cần thiết sẽ được phối hợp giữa các chuyên khoa sao cho điều trị nhanh và hiệu quả nhất”, ông Cơ nói.
Nhiều người may mắn sống sót sau đột quỵ, nhưng phải chịu các di chứng nặng nề, thậm chí mất khả năng lao động, tạo ra gánh nặng cho gia đình và xã hội. Vì vậy, PGS Tôn khuyến cáo người trẻ nên thường xuyên tập luyện, vận động, kiểm soát cân nặng, từ bỏ thói quen hút thuốc, ăn uống không lành mạnh. Tầm soát các yếu tố nguy cơ của đột quỵ như tim mạch, huyết áp, mỡ máu, tiểu đường….
Khi có một trong các biểu hiện của đột quỵ (giảm thị lực, yếu tay chân, nói ngọng/nói khó, đau đầu, chóng mặt…), cần đưa người bệnh đến ngay các đơn vị điều trị đột quỵ để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
Theo VnExpress
